Các phương pháp đánh giá dự trữ buồng trứng

Dự trữ và chức năng buồng trứng có thể đánh giá qua siêu âm đầu chu kỳ hay xét nghiệm máu

1.      AFC – Đánh giá số nang noãn có hốc đầu chu kỳ qua siêu âm

Ở những ngày đầu chu kỳ kinh (ngày 2-ngày 4 của vòng kinh), buồng trứng bình thường chưa nang noãn các nang noãn phát triển vượt trội. Lúc này có những nang noãn nhỏ kích thước từ 2-9 mm. Bằng kỹ thuật siêu âm đầu dò bác sĩ có thể đếm số lượng nang noãn và dự báo dự trữ buồng trứng. Nếu AFC < 4, dự báo giảm dự trữ buồng với độ nhạy 66,7 % và độ đặc hiệu 94,7 % ⁽¹⁾.

Ngoài ra trên siêu âm có thể đo được thể tích buồng trứng, buồng trứng có thể tích càng nhỏ thì dự trữ buồng trứng càng thấp.

Tuy nhiên phương pháp này chỉ chính xác khi thực hiện vào những ngày đầu chu kỳ kinh khi chưa có những nang noãn vượt trội xuất hiện.

2.      Đo nồng độ hormone FSH – Estradiol ngày đầu chu kỳ

Phương pháp đo nồng độ hormone FSH –estradiol vào ngày đầu chu kỳ là cách đánh giá dự trữ buồng trứng gián tiếp qua việc đánh giá chức năng của buồng trứng. Bình thường buồng trứng thường có chức năng tiết các hormone estradiol và progesterone. Các hormone này giúp tạo ra chu kỳ kinh cũng như ức chế ngược tuyến yên tiết FSH. Khi buồng trứng suy, các nang noãn không còn tiết hormone nữa nên nồng độ estradiol sẽ thấp ngược lại nồng độ FSH cao.

Phương pháp này cũng có nhược điểm là chỉ đánh giá được vào ngày đầu của chu kỳ kinh. Và đây là phương pháp gián tiếp đánh giá chức năng buồng trứng nên chỉ giúp phát hiện những trường hợp suy buồng trứng rõ hay mãn kinh

3.      AMH- Anti-Mullerian hormone

Anti-Mullerian hormone do các tế bào hạt của nang noãn tiết ra. Số lượng các nang noãn sơ cấp càng nhiều thì nồng độ AMH càng cao. Xét nghiệm AMH có ưu điểm là có thể thực hiện vào bất kỳ ngày nào của chu kỳ kinh. Các nghiên cứu cho thấy AMH có thể được ứng dụng để:

1. Dự đoán đáp ứng buồng trứng khi kích thích buồng trứng

2. Dự đoán khả năng sinh sản trong tương lai của người phụ nữ có thể trì hoãn việc có thai trong bao lâu

3. Dự đoán thời điểm mãn kinh

4. Đánh giá dự trữ buồng trứng trước và sau khi điều trị hóa trị, hay phẫu thuật

5. Chẩn đoán hội chứng buồng trứng đa nang.

Nhờ vào những tiến bộ trong kỹ thuật chẩn đoán, các bác sĩ có thể phát hiện sớm được những trường hợp suy giảm buồng trứng và đưa ra chiến lược điều trị hỗ trợ làm tăng khả năng sinh sản cho bệnh nhân.

Nguồn: Ths. Bs Trần Phương Linh

Tài liệu tham khảo:

1. Gibreel A, Maheshwari A, Bhattacharya S, Johnson NP, Ultrasound tests of ovarian reserve; a systematic review of accuracy in predicting fertility outcomes. Hum Fertil (Camb). 2009 Jun;12(2):95-106

2. Loh JS, Maheshwari A, Anti-Mullerian hormone--is it a crystal ball for predicting ovarian ageing? Hum Reprod. 2011 Nov; 26(11):2925-32